از منظر تغيير وتحول و تكنولوژي به ويژه تكنولوژي حمل و نقل، شهرها به لحاظ تغييرات فرم و شكل كالبدي به 4 گروه تقسيم مي شوند. "شهرپياژه" كه محصول تكنولوژي ما قبل صنعتي است "شهر ترانزيتي" محصول عصر انقلاب و راه آهن است (3) "شهر ماشيني" محصول تحولات تكنولوژيكي ظهور ماشين دهه 1920 هب اين طرف و بهره گيري از آن در صحنه حمل و نقل بويژه بعد از جنگ جهاني دوم 1945 تا دهه 1970 مي باشد، (4) " شهر آينده، شهر گره اي اطلاعاتي" اين شهر محصول انقلاب انفورماتيك و عصر شبكه، اطلاعات و ارتباطات است.

عمده ترين الگوي غالب فرم شهري، فرم شهر ماشيني است كه بعد از جنگ جهاني دوم 1945 با تراكم كم به صورت گسترش حومه اي در عرصه هاي محيطي پخش شده، و طرح هاي شهري نيز بر مبناي كارايي زمين و وابسته به حمل و نقل ماشيني تهيه كه به تفكيك كاربري هاي شهري و جدايي محل كار- سكونت از يكديگر انجاميده است. ماشين شخصي عمده ترين وسيله حمل و نقل شهري در توسعه فيزيكي شهرها گرديد.

عنوان شهر ماشيني وارد ادبيات برنامه ريزي شد و الگوي پخش شهري الگوي غالب فرم شهري شد. ولي دانشمندان علوم شهري سياست گذاران و مديران شهري متوجه آثار منفي تسلط عامل حمل و نقل خصوصي مبتني ماشين در گسترش افقي شهرها، افزايش هزينه هاي حمل و نقل، افزايش فاصله بين محل كار و زندگي، بلعيده شدن اراضي كشاورزي حومه شهرها، افزايش آلودگي هاي محيطي و افزايش مصرف انرژي شدند. همراه با اين تحولات، تغييرات سياسي و اجتماعي منطقه اي از جمله بحران انرژي و نفت دهه 1970 به خاطر حمله اسرائيل به كشورهاي عربي نيز بر قيمت نفت افزوده و هزينه سوخت در كشورهاي پيشرفته افزايش يافت، كه اثرات مستقيم آن برسيستم حمل و نقل شهري با افزايش قيمت انرژي به ويژه قيمت بنزين ظاهر شد. براين اساس با توجه به رسالت مراكز علمي- پژوهشي در طرح معضلات كشور از يك طرف و بهره گيري از تجربيات جهاني در عرصه مواجهه با مشكلات شهري از طرف ديگر، در طول دوره فرصت مطالعاتي در دپارتمان برنامه ريزي محيطي دانشگاه مكوري كلانشهر سيدني در سال 2004-2003 و تحقيق پيرامون دسترسي ها در اين كلانشهر، زمينه تهيه اين كتاب فراهم آمد. در واقع اين نوشته به منزله راهنمي عملي در بخش هاي سنجش فرم شهري و به كارگيري اصول كاربري تركيبي در عرصه عملي است.

برای ارسال نظر وارد سایت شوید